آموزش اجرایی گودبرداریها و نگهبان سازی ساختمان همجوار
نگهبان سازی ساختمان همجوار از روشهای ساده تا پیچیده برای ساختمانهای کوتاه مرتبه و بلندمرتبه را پی میگیریم. معمولاً در ساختمان همجوار یک و یا دو طبقه که عمری از آن گذشته است و به عنوان ساختمان فرسوده یاد میشود، نگهبانسازی این چنین ساختمانی میتواند با نگهداری «دیوارهای عرضی» از ساختمانِ در حال تخریب که عمود بر ساختمان مجاور است و باید گودبرداری در آن انجام شود، سبب نگهداری طولی از ساختمان همجوار میگردد.
در ادامه به چند روش نگهبان سازی می پردازیم.
نگهبان سازی ساختمان همجوار با تیر و تخته
مهارسازی پشت ساختمان همجوار با تیر به شکل مورب ابتدائیترین و ناقصترین نوع مهاربندی ساختمان همجوار در گودبرداری میباشد که عدم دقت از مبانی اجرائی در آن «سانحه ساز» خواهد بود. |
![]() نگهبان سازی ساختمان همجوار با تیر و تخته |
نگهبان سازی ساختمان همجوار با دهانه عریض توسط تیرمرکب فلزی یا چوبی
وفتی تخریب ساختمان به حدی رسید که نگهداری ساختمان همجوار لازم باشد،دو تخته پهن (زیرپایی) به طور عمودی بر دیوار ساختمان همجوار نصب شود. پس از ساختن تیر مرکب چوبی (به اندازه دهانه) از عضوهای افقی و تیرکهای عمودی و مورب، باید آن را توسط «کرن یا جرثقیل» بلند کرد و در محل بین دو تخته مستقر نمود و آنگاه به کمک گوه آن را در تنگ(1) دو دیوار ساختمان همجوار قرار داد.
نگهبان سازی افقی پشت دیوار همجوار توسط تیرآهن
مواردی که گودبرداری بین دو ساختمان همجوار، نیاز به مهارسازی دو ساختمان را داشته باشد و نگهداری آنها از هر جهت الزامی باشد.با رعایت اکس بندی از نقشه اجرایی، باید در ارتفاع مشخص تیرآهنهای عمودی مستقر نمود. سپس باید سه تیرآهن افقی در جهت عمود بر تیرهای زیرین تقریباً جوش شود تا تیرآهنهای عمودی نگهداری شود. ضمناً تیر عمودی میانی متکی به دیوار تکیه گاهی، برای نگهداری تیرآهن افقی عرضی بین دو ساختمان همجوار به کار میرود. | ![]() |
نگهداری ساختمان همجوار توسط تیر مرکب پروفیل و تنگ آجری
در گودبرداری عمیق ساختمان، اگر ساختمانهای همجوار مرتفع باشد به فاصله و ارتفاع لازم و در بین اکس ستونها، اجرای تنگ بندی و نگهبان سازی همزمان در تخریب ساختمان مورد نظر که گودبرداری به طرف پایین میرود، محل نگهبان سازی توسط تیر مرکب پروفیل مرحله به مرحله در امتداد و راستای یکدیگر اجرا میشود.
نگهداری ساختمان همجوار توسط «مهاریهایی» از زمین
![]() |
در مواردی که جنس زمین از نوع دانه بندی فشرده و مقاوم درشتدانه و ریزدانه با چسبندگی از خاک رُس چرب « سیلیکات آلومینیمآبدار » به فرمول (AL2O3 2SIO2+nH2O)و کاملاً متراکم بوده و ساختمان همجوار نیز چندان مرتفع نباشد که زمین گودبرداری شده را تحت فشار مضاعف قرار دهد، همچنین گودبرداری حدوداً تا دو طبقه در نظر باشد،از این روش استفاده می کنیم. |
نگهداری ساختمان همجوار توسط خرپای فلزی «تیرمرکب»
اگر ارتفاع گودبرداری عمیق و بیشتر از دو طبقه زیرین از سطح زمین بوده و ساختمان مرتفع همجوار، سبب اثر بارها و نیروی فشاری بر دیوارهای گودبرداری باشد، و در ضمن تنگبندی آجری از نظر هزینه و زمان، مقرون به صرفه نبوده و تنگهای خاکی توان نگهداری ساختمان همجوار را نداشته باشد، به تهیه تنگبندی فلزی خرپا مبادرت میورزند.
در نهایت امید است که دستاندرکاران ساختمان ساز، به موارد گفته شده برای نگهداری ساختمان همجوار توجه کنند و به مسایل ایمنی مربوطه که بسیار حساس و خطیر است دقت فراوان داشته و آنها را با حوصله جدی به کار گیرند تا هرگز شاهد وقایع دلخراش و ناراحت کننده جانی و مالی و در مجموع گرفتاریهای فراوان بعدی آن نباشیم.